Kto będzie mistrzem, a kto spadnie? Prognoza sezonu 2015/16
Przed nowym sezonem aż się prosi o prognozy. Z niezbyt skomplikowanego modelu wynika, że w rozgrywkach 2015/16 Lech obroni tytuł, o drugie miejsce powalczy Lechia z Legią, do końca o ligowy byt będzie drżeć Piast i Zagłębie, ale z ligi spadnie Ruch i Termalica, a Jagiellonia „wróci do średniej”, obniżając loty.
Najpierw zobaczmy, jak model, w którym liczbę punktów, poprzez tzw. regresję liniową, objaśnia kombinacja TSR i PDO, spisał się w poprzednim sezonie (więcej o tym tutaj). A spisał się nieźle, bo „wyjaśnił” 83 proc. zdobyczy punktowej drużyn, czyli tyle samo, co taki sam model w sezonie 2013/14. Trzeba tu zastrzec, że obliczenia są mocno uproszczone, gdyż nie biorą pod uwagę ani podziału punktów, ani podziału ligi na grupy. Dlatego np. Cracovia za poprzedni sezon ma na koncie 54 pkt., co daje jej piąte miejsce w lidze.
KLUB | TSR | PDO | PKT | MODEL | RÓŻNICA |
---|---|---|---|---|---|
Lech Poznań | 0,61 | 1,03 | 70 | 71,1 | -1,1 |
Legia Warszawa | 0,53 | 1,10 | 70 | 68,3 | 1,7 |
Jagiellonia | 0,43 | 1,12 | 65 | 56,9 | 8,1 |
Śląsk Wrocław | 0,53 | 1,01 | 58 | 56,5 | 1,5 |
Wisła Kraków | 0,52 | 1,00 | 49 | 53,2 | -4,2 |
Lechia Gdańsk | 0,60 | 0,90 | 49 | 51,3 | -2,3 |
Piast Gliwice | 0,42 | 1,09 | 47 | 51,2 | -4,2 |
Pogoń Szczecin | 0,49 | 1,02 | 42 | 50,7 | -8,7 |
Cracovia | 0,54 | 0,95 | 54 | 48,5 | 5,5 |
Ruch Chorzów | 0,42 | 1,07 | 46 | 48,2 | -2,2 |
Podbeskidzie | 0,51 | 0,97 | 46 | 47,8 | -1,8 |
Korona Kielce | 0,49 | 0,96 | 47 | 44,1 | 2,9 |
Górnik Zabrze | 0,48 | 0,96 | 47 | 42,7 | 4,3 |
Górnik Łęczna | 0,50 | 0,92 | 44 | 40,3 | 3,7 |
Zawisza Bydgoszcz | 0,49 | 0,92 | 38 | 39,5 | -1,5 |
GKS Bełchatów | 0,43 | 0,98 | 36 | 37,8 | -1,8 |
Jeśli uznać, że różnica między liczbą punktów wynikającą z modelu a rzeczywistą można tłumaczyć „szczęściem”, to największego pecha miała Pogoń, a największego farta Jagiellonia. Co ciekawe, po sezonie 2013/14 model wskazywał Jagiellonię jako najbardziej pechowy zespół, więc w zakończonym sezonie można było oczekiwać poprawy wyników drużyny z Białegostoku. Z kolei w 2013/14 największe szczęście model przypisywał Legii i Ruchowi, i kolejny sezon w wykonaniu tych klubów był słabszy. A zatem patrząc na różnicę między modelem a wynikami w 2014/15 można prognozować, że Jagiellonia nie powtórzy tak dobrego sezonu, zaś wyniki Pogoni mogą się poprawić.
Ale model objaśniający wyniki to tylko pierwszy krok w prognozie na przyszły sezon. Ma ona trzy założenia: TSR drużyn się nie zmieni, PDO, który zgodnie z teorią (więcej o niej tutaj) w dłuższym terminie zmniejsza odchylenie od neutralnego poziomu, zbliży się do 1,0 (po korekcie różnica między PDO w poprzednim sezonie a punktem neutralnym spadnie o 66%), a relacja między TSR i PDO a punktami się utrzyma. Pozostaje do rozwiązania kwestia beniaminków. Wobec braku szczegółowych danych dla I ligi można im przypisać średnią TSR i PDO poprzednich beniaminków, np. TSR Termalici to średnia TSR Cracovii z 2013/14 i Łęcznej z 2014/15, a PDO Zagłębia to średnia PDO Zawiszy z 2013/14 i Bełchatowa z 2014/15. (W przypadku beniaminków nie ma już korekty PDO). Jak wygląda prognozowana tabela na koniec sezonu 2015/16?
POZYCJA | KLUB | PKT |
---|---|---|
1. | Lech Poznań | 68,0 |
2. | Lechia Gdańsk | 60,0 |
3. | Legia Warszawa | 59,1 |
4. | Śląsk Wrocław | 55,8 |
5. | Cracovia | 53,3 |
6. | Wisła Kraków | 52,9 |
7. | Podbeskidzie | 50,3 |
8. | Pogoń Szczecin | 49,1 |
9. | Korona Kielce | 47,6 |
10. | Górnik Łęczna | 47,3 |
11. | Jagiellonia Białystok | 46,3 |
12. | Górnik Zabrze | 45,9 |
13. | Zagłębie Lubin | 43,4 |
14. | Piast Gliwice | 43,2 |
15. | Ruch Chorzów | 42,3 |
16. | Termalica Nieciecza | 42,2 |
Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że to „model” oparty na znacznych uproszczeniach, który nie bierze pod uwagę ani podziału punktów, ani podziału ligi na dwie grupy, ani zmian kadrowych, ani innych kwestii, jak np. kłopoty finansowe. Szczególnie „z powietrza” są prognozy dla beniaminków, jednak jakieś założenia przyjąć trzeba było.
Prognozę można zestawić z przewidywaniami bukmacherów. Poniżej tabela ze średnimi kursami na mistrzostwo z ośmiu firm (kompilacja za stroną BetBrain, dane pobrane w piątek przed meczem o Superpuchar Polski).
L.P. | KLUB | KURS NA MISTRZOSTWO |
---|---|---|
1. | Legia Warszawa | 2,26 |
2. | Lech Poznań | 3,51 |
3. | Lechia Gdańsk | 4,97 |
4. | Śląsk Wrocław | 12,13 |
5. | Jagiellonia Białystok | 14,63 |
6. | Wisła Kraków | 36,75 |
7. | Cracovia | 100,63 |
8. | Górnik Zabrze | 189 |
9. | Zagłębie Lubin | 189 |
10. | Pogoń Szczecin | 192,75 |
11. | Ruch Chorzów | 193,38 |
12. | Podbeskidzie | 241 |
13. | Piast Gliwice | 285,38 |
14. | Korona Kielce | 304,13 |
15. | Górnik Łęczna | 332,25 |
16. | Termalica Nieciecza | 626 |
Faworytem do mistrzostwa jest Legia, a nie Lech, ponadto kursy wyraźnie lepiej oceniają potencjał Jagiellonii, Górnika, Ruchu i Zagłębia. Z kolei niżej w hierarchii bukmacherów mieści się Podbeskidzie, Łęczna i Korona, co częściowo można tłumaczyć faktem, że „model” nie uwzględnia ani transferów, ani problemów finansowych.
Na koniec, poza obietnicą powrotu do tematu za rok i rozliczenia prognoz, warto zobaczyć, jak taki model spisałby się w prognozowaniu sezonu 2014/15 (tym razem już bez beniaminków, zatem tylko dla 14 klubów).
KLUB | PKT | MODEL | RÓŻNICA |
---|---|---|---|
Lech Poznań | 70,0 | 65,2 | 4,8 |
Legia Warszawa | 70,0 | 64,5 | 5,5 |
Śląsk Wrocław | 58,0 | 58,1 | -0,1 |
Lechia Gdańsk | 49,0 | 55,0 | -6,0 |
Zawisza Bydgoszcz | 38,0 | 52,1 | -14,1 |
Górnik Zabrze | 47,0 | 49,6 | -2,6 |
Jagiellonia Białystok | 65,0 | 49,4 | 15,6 |
Pogoń Szczecin | 42,0 | 48,6 | -6,6 |
Cracovia | 54,0 | 48,4 | 5,6 |
Ruch Chorzów | 46,0 | 48,1 | -2,1 |
Podbeskidzie | 46,0 | 45,7 | 0,3 |
Piast Gliwice | 47,0 | 44,9 | 2,1 |
Wisła Kraków | 49,0 | 43,8 | 5,2 |
Korona Kielce | 47,0 | 41,4 | 5,6 |
Odchylenie standardowe różnic między prognozą a ostatecznym wynikiem to 7,2 pkt. Porównując to ze zbieranymi na blogu https://scoreboardjournalism.wordpress.com/ prognozami dla Premiership czy Eredivise można ten wynik uznać za przyzwoity. Model poprawnie przewidział, że Lech nieznacznie wyprzedzi Legię, zaś w rzeczywistości w górnej ósemce zagrało siedem z ośmiu typowanych drużyn, poza Zawiszą, który okazał się największym rozczarowaniem i został najbardziej przeszacowany przez prognozę. Z kolei Jagiellonii model mocno niedoszacował, co z pokorą można tłumaczyć jego słabością, ale można też uznać za zapowiedź, że po jednym sezonie zdecydowanie gorszym od modelu i drugim sezonie znacznie od niego lepszym klub z Białegostoku wreszcie „wróci do średniej” i nie będzie odstawał od wyników obliczeń. A to oznaczałoby środek tabeli i grę w grupie spadkowej.
~fid