Awansowaliśmy do wyższej ligi

EkstraStats to Ekstraklasa statystyk piłkarskich w Polsce. Co nie znaczy, że nie możemy awansować szczebel wyżej. Od początku tego sezonu zbieramy jeszcze więcej danych – czas, aby pokazać je światu.

Wprowadzenie w kwietniu 2016 r. goli oczekiwanych przeniosło rozmowę o Ekstraklasie na wyższy poziom. Jak jednak zastrzegaliśmy, gole oczekiwane (expected goals; lepszą nazwą mogłyby być „gole prawdopodobne”, ale już przyjęły się „oczekiwane”, w skrócie xG) nie są miarą doskonałą.

Jednym z pomysłów na ich uzupełnienie było wprowadzenie kategorii „okazja” – sytuacji, którą zwykło się określać mianem „stuprocentowej”, ale z reguły mniej niż co trzecia kończy się golem. Co ważne, jako „okazja” może zostać zaklasyfikowana sytuacja, która nie zakończyła się strzałem, ale „pachniało golem”. Takie ujęcie zdecydowanie poprawia jakość danych opisujących mecze i sezony.

Kolejnym krokiem w udoskonalaniu goli oczekiwanych jest wprowadzenie liczby obrońców, jacy znajdują się między strzelającym a bramką. Od początku sezonu 2017/2018, EkstraStats zbiera te dane. Na ich omówienie przyjdzie czas w którymś z przyszłych tekstów, na razie ograniczymy się do włączenia tej zmiennej do modelu „expected goals„. Oprócz samej liczby obrońców, osobno zaznaczona jest obecność bramkarza, lub jego brak („pusta bramka”).

Nie było zaskoczeniem, że liczba obrońców w modelu okazuje się ważną zmienną, istotną dla prawdopodobieństwa strzelenia gola. Tak samo jest z obecnością bramkarza na linii strzału. A co się stanie, jeśli do modelu dodać jeszcze „okazje”? Wówczas obrońcy przestają mieć istotne znaczenie dla modelu, a ich waga jest bliska zeru.

Model z okazjami, mimo niewielkiego znaczenia liczby obrońców, jest minimalnie precyzyjniejszy w wyjaśnianiu zdobytych bramek. Jednak „okazja” to jest zmienna jakościowa i uznaniowa. Wiele z nich nie budzi żadnych wątpliwości, ale pojawiają się też sytuacje graniczne, które jeden z obserwatorów zaklasyfikuje jako okazję, a inny uzna, że jednak dana akcja nie zasługiwała na to miano. Dlatego aktualizując model goli oczekiwanych, pozostaniemy tylko przy liczbie obrońców, zaś okazje pozostawiamy jako materiał do innych analiz.

Na koniec tabela, która pokazuje, jak zmieniły się wartości xG w porównaniu z poprzednim modelem.

Nowy model „karze” Lechię, a także Śląsk i Jagiellonię, natomiast „sprzyja” krakowskiej Wiśle, Niecieczy, a także Cracovii i Sandecji. O tym zaś, co wynika z goli oczekiwanych na półmetku części zasadniczej sezonu w kolejnym tekście.

~Filip Dutkowski

Komentarze: